متن بیانات امام جمعه بیرجند در دیدار مدیرعامل شرکت مادرتخصصی مهندسی آب و فاضلاب کشور

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام به امام زمان و با درود و روان مقدس رهبر فقید انقلاب و سلام و درود به رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران رهبر مسلمین جهان و سلام مجدد به محضر شما و همه‌ی خدمت‌گزاران به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، با آرزوی پیروزی مظلومین عالم و مخصوصاً فلسطین مظلوم، غزه مظلوم، لبنان مظلوم بر گرگ‌های بین المللی.

 خیلی خوش آمدید، استفاده کردم، امیدواریم اقداماتی متناسب با نیاز موجود ان‌شاءالله انجام بشود؛ مشکلات به ارث مانده‌ای هم هست، از چه دورانی و مدیریت چه کسی، به جا مانده است، ولی به هر حال در سطح کشور جوازهای برداشتی که ازمنابع زیرزمینی داده‌اند معقول وعلمی نبوده است و نتیجه‌اش آسیب دیدن سفره‌های آبی و فرونشست زمین در بعضی جاها که حتی بعضی از شهرهای بزرگ به خاطر خلاء سفره‌های زیرزمینی تهدید می‌شود؛ خوب بالاخره این کار را چه کسی انجام داده است؟ بحث شخص که نیست، مسئولی این کار را در یک تاریخی انجام داده است، بعد برای تنظیم این قضیه باید علاج کنند، یکی از آن علاج‌ها این است که برداشت‌ها متناسب انجام بشود که هم سفره‌ها تغذیه بشود و هم چه آب شرب، چه آب کشاورزی است ازآن استفاده بشود، اما در بعضی از تصمیم‌ها با این که یک مسئولی، یک مدیر سازمانی کاری را انجام داده است اما می‌بینیم درآن سهم ضرر، مردم فقط شریک‌اند، یعنی بازهم کار کارشناسی نشده انجام می‌شود، یعنی آب و زمین کشاورزی آن کسی که مشغول این کار شده است سنجیده که این مقدارآب، این مقدار زمین، برای زندگی او با این هزینه‌ای که دارد کفایت می‌کند و با اعتماد مشغول شده است، اما طبعاً وقتی می‌خواهند با یک توسعه جدید اقدام کنند این آب ممکن است نصف بشود، ممکن است ثلث بشود، خب با این آب محاسبه زندگی او به هم می‌خورد، او هم یک نفر نیست بالاخره، در سطح کشور کسانی که مشغول این کارهستند] آسیب می‌بینند[؛ یا می‌بینید که در حین نیاز آب از جهت کشاورزی، یک برنامه‌ای را تنظیم می‌کنند که اصلاً آن حاصل از بین می‌رود، کما اینکه ما در همین استان گزارش داشتیم که مثلاً در تابستان گرم سهمیه‌ی آب مثلاً زمین‌هایی که انار کشت شده است یک مرتبه کم شده است، درخت انارهم یک درختی است که اگر به موقع آب نخورد پوستش می‌ترکد، باطل می‌شود و بسیار هم آسیب دیده‎اند، هیچ کس هم پاسخگو نیست، این نباید اینطور باشد؛ باید هم حساب منابع زیرزمینی ‌و هم میزان برداشت را بکنند، هم طبق قراردادی که هر فردی یا هر کشاورزی متناسب با آن آب و آن خاک زندگی‌اش را تنظیم می‌کند، در زراعت این نباید غافل گیر بشود، باید حق او رعایت شود، زحمت می‌کشد، در پایان هیچی ندارد، چه کسی پاسخگو است؟ یعنی اشتباه مدیرهردوره‌ای که بوده، من کار ندارم چه کسی بوده است،آن وظیفه دیگران است که مشخص کنند چه کسی بوده است؟ اشتباه را این فرد کرده است ولی ضرر را آن کشاورز می‌برد؛ یا بعضی جاها اصلاً ناهمگون است، مثل خود استان ما، دراین استان، دراین دشت پایین بیرجند که بسیار وسیع هست تا توانسته‌اند مجوز آب برداشت داده‌اند بدون اینکه بسنجنند چیست، خوب این آب از شرق به غرب حرکت می‌کند بنابراین آنهایی که هیچ حقی نداشته‌اند به آنها مجوز داده‌اند، مدعی هم نبودند، درخواستی کرده‌اند بلافاصله به آنها مجوز داده‌اند، این برداشت آب موجب شده که آن قنات‌هایی که از اینجا به پایین‌تر است در قسمت غربی خشک بشود، هیچ کس هم پاسخگو نیست، چرا؟ ناهمگونی‌اش هم اینطوری است که برابر گزارشاتی که می‌رسد مثلاً همان سربیشه‌ای که می‌فرمایید در سمت دُرح گفته می‌شود که شیب زمین اینطوری است که باران‌هایی که می‌آید این آب هم از روی زمین و هم از زیرزمین به سمت افغانستان می‌رود، یک وقتی امام جمعه‌ی محترم وقت آن زمان حاج آقای راستگو که خدا حفظش کند، این آبها که می‌رفت گریه می‌کرد ]و می‌گفت[این مردم تشنه هستند و آب‌ها هم به سمت افغانستان می‌رود هیچ کس]   کاری انجام نمی‌دهد[؛ ازآن طرف برداشت‌ها طوری است که قنات‌های مردم خشک می‌شود و ازاین طرف آن آبی که به ]سمت[ افغانستان می‌رود مهار نمی‌کنند که همان مردمی که آنجا هستند، درعین حالی که گفته می‌شود که سطح آب هم آنجا بالاست اما مجوز برداشت ]آب را [ نمی‌دهند؛ حالا چند اندازه این گزارشات درست است این کار شماست.

اما بعد از چهل و پنج سال نباید مسئولین اینطور برخورد کنند، آنجایی که ضایع می‌شود حق مردم ضایع می‌شود، آنجایی که بی‌ تفاوت است کارآقای رئیس است، اینکه نشد، هیچ کس هم پاسخگو نیست؛ حالا امیدواریم که تشریف فرمایی جنابعالی تأکید بیشتر روی هم ضوابط شرعی و هم مسائل حقوقی و هم از جهت مدیریت آب که مایه‌ی حیات است که چه مربوط به آب شرب باشد، چه مربوط به آب کشاورزی باشد، چه مربوط به آب صنعتی باشد، اما همانگونه که آن کارها درجهت شخصی است، هر شخصی مسئول کار خودش است،« كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِينَةٌ »[۱]، هر کس در گرو عمل خودش است، کارهای اجتماعی بیشتر در گرو است به جهتی که در کارهای شخصی ممکن است حق یک شخصی را ضایع کند اما در حقوق اجتماعی ممکن است حق جامعه‌ای یا نسلی را ضایع کند و پاسخش خیلی سخت است.

 امیدواریم که تشریف فرمایی جنابعالی و توجه مسئولین، هم به مدیریت درست باشد و هم حفظ حقوق آنهایی که نمی‌توانند حرف بزنند و دستشان به من و شما نمی‌رسد، موفق باشید، صلوات بفرستید.

[۱] -سوره مدثر، ایه‌ی۳۸