نماینده ولی فقیه در خراسان جنوبی و امام جمعه بیرجند| سید علیرضا عبادی
سلسله جلسات درس اخلاق طلاب مکارم خوبان جلسه هفتم در حوزه علمیه نرجس سلام الله علیها بیرجند
۱۴/۰۲/۱۴۰۲
بسم الله الحمن الرحیم
با سلام و درود به روان مقدس رهبر فقید انقلاب و سلام و درود به رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران، رهبر مسلمین جهان و سلام مجدد به محضر شما عزیزان و همه سنگرنشینان علم و ایمان و عرض تسلیت سالروز شهادت علامه شهید آیت الله مرتضی مطهری (قدس سره الشریف).
ما به دنیا به چه کار آمده ایم؟ ما به دنیا آمده‌ایم که ارزش پیدا کنیم، ارزش هر شخصی را براساس آنچه که می‌تواند خوب انجام دهد، « قِيمَةُ كُلِّ امْرِئٍ مَا يُحْسِنُهُ»[۱] اینطور است، قبل از آنکه بگوییم چه می‌کنیم و چه یاد گرفته‌ایم و چه عمل می‌کنیم باید ببینیم که چه استعدادهایی داریم که باید احراز شود، که در بحث‌های انسان شناسی مطرح است اما متناسب با این جلسه آنچه را که خداوند متعال به طایفه زن به عنوان تکوین و تشریع عطا فرموده است، این جایگاه عظیم، این خودشناسی بسیار مهم است، آنچه که در تکوین و در ساختار جامعه بشری چه از نظر جسمی، چه استعدادهای وراثتی، چه در عنوان معلم که معلم همه مادران هستند، می‌گوییم زبان مادری، مادر تعلیم می‌دهد، این نیست که تنها زبان فارسی یا کردی یا ترکی و… در کنار آن لهجه‌ها و آداب و ادبیات و ده‌ها قضیه دیگر وجود دارد که در آنها زن تاثیرگذار است، تا برسد به تغذیه فرزند، آن چیزی که تاثیرگذار است شیر است و سایر مسائلی که از لوازم نظام خلقت و تکوین هست که تفصیلش را شما بهتر از من می‌دانید.
مطابق با این تکوین در دین تشریع شده است یعنی صاحب همه ممکنات و صاحب شرع هردو یکی است هردو خدا هست بنابراین برنامه را همان خدایی عنایت کرده است که آن را خلقت کرده است، این است که زن، «اُم» است، «مادر» است این تنها در مساله مولد بودن جسمی خلاصه نمی‌شود بلکه در برخی از روایات داریم که سرنوشت فرزند بر پیشانی مادر نوشته شده است، بسیار زیباست، این فرق نمی‌کند «اُم» است ممکن است «اُم الخیر» باشد ممکن است «اُم الفساد» باشد، اما تکوینا و تشریعا آثار قدرت زن و نقش زن در خوبی‌ها و بدی‌هاست.
حال به عنوان تیمّن و تبرّک از آیات قرآن استفاده می‌کنیم، اما بنده نه مفسر هستم و نه مترجم، « ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ كَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَامْرَأَتَ لُوطٍ»[۲] ، « وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ»[۳] این ضرب المثلی که خداوند آورده است برای همه انسا‌ن‌ها آورده است نه برای زنان به تنهایی، این چه رمزی دارد آن را شما پیدا کنید که اهل تفسیر هستید، رمز آن چیست که برای همه جامعه بشری از خیر و شر خداوند متعال تمثیلش را با زن آورده است نه با مرد چون آن مرد و لو لقمان حکیم باشد شاگرد زن است، درجه اولی مادر لقمان است، زن‌هایی حسرت می‌خوردند که شانس و اقبال چیز خوبی است که آن زن فرزندی مانند شیخ انصاری و مقدس اردبیلی دارد، بله اما شانس نیست آنها یک بار فرزندشان را بدون وضو شیر نداده اند، تا برسد به بقیه کارها و بعد اوست که شیخ انصاری می‌شود، مرد‌های بزرگ در دامن زن‌های بزرگ تربیت شده اند، مساله این است.
حال با کارشناسی صحیح فرق نمی‌کند از زبان دوست و یا از زبان دشمن، گرچه انگیزه او دشمنی است باشد اما کارشناس است، همان دشمنی را با کارشناسی انجام می‌دهد تا برسد به آن کسی که دوست است و براساس دوستی کارشناسی می‌کند نه سلیقه‌ای، در حدیث داریم که رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم آن زحمات و تحمل‌هایی که در سیزده سال مکه مخصوصاً سال‌های آخر در حصر شعب ابی طالب و مهاجرت مسلمان‌ها و شکنجه‌ها، تا مدینه که در ده سال ۸۰ جنگ و سریه بر سر پیامبر بوجود آوردند که باید سالی ۱۰ جنگ را پاسخ می‌دادند، در کنار آنها بحث تشریع و مکتب و تربیت است، و این بحث اصلی است.
زیباترین شیوه را با تشریع الهی خداوند پیاده کرد اما به آینده که حضرت نگاه می‌کرد همانطور که در مسائل دیگری پیشگویی‌هایی از آینده می‌کردند بسیار نگران کننده بود، به عنوان شب‌های تاریک و سیاه که فتنه‌ها مانند شب‌های تاریک است، حال در کنار آنها حدیثی دارد که حضرت فرمود: « كَيْفَ بِكُمْ» در یک جامعه بسیار قابل قبول از حیث تکوینی و تشریعی، « كَيْفَ بِكُمْ إِذَا فَسَدَتْ نِسَاؤُكُمْ وَ فَسَقَ شَبَابُكُمْ وَ لَمْ تَأْمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ لَمْ تَنْهَوْا عَنِ اَلْمُنْكَرِ»[۴] بببینید آنها ردیف است، اولی موجب دومی است، دومی موجب سومی است، همینطور تا آخر ادامه پیدا می‌کند تا کجا؟! تا به جمله آخر که برسد، این رخنه خرابی جامعه از کجا به وجود می‌آید؟ سبب و علت اصلی همانطور که اشاره کردیم در تاثیرگذاری جایگاه زن است که اگر قدرش خودش و استعدادش را بداند و ایستادگی کند و در این باره انجام وظیفه کند بالاترین ارزش‌ها از آنِ زن است، اگر هم تباه شود بالاترین تباه از آنِ زن است، چرا؟ چون از اینجا شروع می‌شود؟ لذا پیغمبر فرمود: «حال شما چطور خواهد بود و بر شما چطور خواهد گذشت بعد از این همه جهاد، تلاش، کوشش و خون شهداء، اگر زن‌های شما فاسد بشوند» این لازم نیست بلکه متعدی است، « فَسَقَ شَبَابُكُمْ»، وقتی زن‌ها فاسد می‌شوند در خودش خلاصه نمی‌شود این بازتاب دارد.
همین‌جا متأسفم از برخی از کسانی که اظهار نظر می‌کنند و حال آنکه به هیچ‌وجه اهل نظر نیستند، در این حد نیستند که اظهار نظر کنند، چندی قبل یکی می‌گفت:«به نظر من حجاب کار شخصی است» او نظر می‌دهد درباره چیزی که به صورت مشهود تاثیر بازتاب او را در جامعه و تاثیرگذاری آن را هیچ نادانی نمی‌تواند انکار کند تا چه رسد به دانا، ولذاست که محیط عمومی داریم و محیط خصوصی، محیط عمومی داریم که از آنِ همه است حقوق همه در آن مطرح هست، بنابراین حجاب جزو حقوق عامه می‌باشد و باید محیط عمومی حفظ شود، این بازتاب‌ها، این عکس العمل‌ها، همین چیزی که می‌بینید اینها چطور به وجود می‌آید؟ عکس العمل همین کارهاست، این چطور کار شخصی است؟! بسیار عجیب است.
به هر حال « كَيْفَ بِكُمْ إِذَا فَسَدَتْ نِسَاؤُكُمْ وَ فَسَقَ شَبَابُكُمْ»[۵] بله وقتی زن‌ها فاسد شوند لازمه آن این است که جوان‌ها فاسد می‌شوند شکی در این نیست، لازمه‌اش این است که بی غیرتی حاکم شود و بی تفاوتی در امر به معروف و نهی از منکر زیرا وقتی خودِ افراد آلوده شوند دیگر عرضه امر به معروف و نهی از منکر را ندارند، که ما به بقایای آن جوانمردهای راسخ، کسانی که در جامعه باقی مانده‌اند، شهید چند روز قبل سبزوار که تا پای جان پای ناموس ایستاد، رحمت خداوند بر ایشان باد، اگر همه جوان‌ها اینطور باشند چه کسی جرات می‌کند خلاف کند.
اصحاب گفتند:« يَكُونُ ذَلِكَ يَا رَسُولَ اَللَّهِ»[۶] آیا چنین چیزی ممکن است؟ فرمود:« فَقَالَ نَعَمْ وَ شَرٌّ مِنْ ذَلِكَ»[۷] بله این میان کار است، بدتر از این می‌شود، بدتر از این چطور؟ « كَيْفَ بِكُمْ إِذَا أَمَرْتُمْ بِالْمُنْكَرِ وَ نَهَيْتُمْ عَنِ اَلْمَعْرُوفِ»[۸] این بازتاب آن و دقیقا مسبب آن سبب است وقتی بی تفاوتی باشد، تبلیغات برای کارهای زشت می‌شود و از آن سو انواع شیهات بر کارهای خوب می‌شود، نسل جدید چه می‌شود؟ فاسد می‌شود نه در آن حد بلکه بیشتر از آن یعنی پادو و مُبلغ کارهای زشت و بد می‌شود، توجیه‌گر، تحریف کن، همین چیزی که می‌بینید، آنها مصادیق حدیث پیامبر اکرم‌صلی الله علیه و آله و سلم است، برای اصحاب که این را می‌شنیدند بسیار تعجب‌آور بود، که عجب به اینجا می‌کشد؟! مجدد عرض کردند:«ایکون لک» آیا چنین چیزی واقع خواهد شد؟ « قَالَ نَعَمْ وَ شَرٌّ مِنْ ذَلِكَ » بدتر از این می‌شود، بدتر از این؟! بله آن چیست؟ « کيْفَ بِكُمْ إِذَا رَأَيْتُمُ اَلْمَعْرُوفَ مُنْكَراً وَ اَلْمُنْكَرَ مَعْرُوفاً»[۹] به طور کلی تیشه به ریشه می‌زند، همه ارزش‌های انسانی و الهی را حذف می‌کنند به عنوان یک حیوان همان چیزی که فرهنگ لیبرال دموکراس می‌باشد، تمام کارش همین است.
بنابراین این یک دشمنی نیست که به نحوی دست بردارد اصلا اینطور نیست، استعمار ۴۰۰ ساله ای که از اروپای وحشی حرکت کرده و ۲۰۰ سال هم به کشورهای اسلامی آمده است، ضایعات و آثار آن را ملاحظه کنید، قتل و توجیه گری و اعتیاد و فحشاء منکرات و تحریف و دروغ و مکر را ببینید، دنبال چه چیزی هستند؟ به دنبال جمله آخری که پیامبر فرموده است، یعنی در قرآن اشاره شده است « وَلَنْ تَرْضَى عَنْكَ الْيَهُودُ وَلَا النَّصَارَى حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ»[۱۰] وقتی همه چیز را برداشت، همه ارزش‌های انسانی و الهی را و برای شما هیچ چیزی نگذاشت، به کمتر از آن هم راضی نیست.
و لذاست که باید میدآنهای مبارزه پر باشد، بیش از آنکه الحمدلله در نیروهای مسلح از جهت سلطه‌های نظامی که آنهایی که به هرجایی که دلشان می‌خواست حمله می‌کردند و بس بود که امریکا به عنوان ابر قدرت تشری بزند و نظام و دولتی عوض شود تا برسد به آنکه بگوییند:«ناو ما حرکت کرد» اینطور بود کسی جرات نمی‌کرد، آن روزها را ما به خاطر می‌دهیم، اما بچه‌های انقلاب در جهت استقبال از شهادت و مقابله با دشمن امروز به جایی رساندند که اسرائیلی که روزی رجز می‌خواند الان پشت دیوارها خودشان را پنهان می‌کند، صاحب نظران آمریکایی می‌گویند:«کارش تمام است» کشورهای اروپایی هم که به طور کلی ماندند.
اما از جهت فرهنگی کار نشده است، از جهت تبلیغی و عقیدتی کار نشده است، به طور کلی طرحی نداریم، عیناً مانند جنگ می‌ماند که دشمن کیست؟! کجاست؟ سلاحش چیست؟ برنامه اش کدام است؟! قبل از هرچیزی اطلاعات همه چیز را به دست می‌آورد و بعد مطابق با آن عمل می‌کند تا برسد به اینکه حالت تهاجمی داشته باشد، لذا طرح و برنامه می‌خواهد، و حال آنکه مساله اصلی این است و ما همه مقصر هستیم و نمی‌توانیم خودمان را تبرئه کنیم، این همه ضایعاتی که وارد می‌شود از فتنه‌ها و قتل‌ها و و جنایت‌ها و آوارگی‌ها محصول ترک فعل ترویج و تبلیغ صحیح اسلام است، روی مسائل فرعی و سلیقه ای که نمی‌شود یا بی تفاوتی به کل آن مانند یک کار اداری، به جایی نمی‌رسد، دشمن که رها نمی‌کند، یا باید دشمن را بپذیریم که همه چیز را از میان بردارد و یا اینکه بایستیم و همه چیز را حفظ کنیم و حتی او را هم هدایت کنیم چون او هم انسان و گمراه است، او را می‌توانیم هدایت کنیم.
این کارشناسی را در حدیث دقت کردیم، تا برسد به آیات قرآن که بنده اهلش نیستم که بگویم تفسیر یا توجیه آن چیست، اما کارشناسی دشمن، بنده ورقه ای را دادم که آن را تایپ کنند، آن را تکثیر می‌کنند خدمتتان، فرانسوی‌ها که از بدترین و رذل ترین کشورهای غربی است که از همه فاسدتر است، نویسنده فرانسوی در پاسخ اینکه فرانسه برای مبارزه با چادر زن الجزایری آنقدر تدارکات و امکانات و طرح و برنامه آوردند که برای یک چادر تعجب آور است! می‌نویسد: «بله تحلیلگران غربی می‌گویند ما اگر بتوانیم یک چادر را برداریم پیروزیم» آن حدیث پیغمبر را ببینید، صحنه میدانی را ببینید، این هم قول کارشناس دشمن، همه یک سخن می‌گویند؟! و اگر رهبر فرزانه انقلاب که با تمام کارشناسی می‌فرماید:«تبیین واجب فوری و همگانی است» به هر حال بفرمایید از چند سالی که فرمودند آیا ما مطابق آن کار کرده ایم؟!
بله بسیار جای شکر داریم هرجایی که ما کار کم کردیم، مقصر بودیم یا قاصر، هرجایی که کم کار کردیم و خطر آمد دست خدا از غیب درآمد و به صورت دشمن خورد، ما کاری نکردم، از سویی دیگر آن وراثت کریمه ای که الحمدلله پدران و ماردان و جدات ما، در تربیت خانوادگی در مقابل هجوم انگلیس و رضاخان پلید و کثیف و بعد هم جریان تهاجم جهانی علیه ما که ملاحظه کردید در کوتاه ترین مدت زن‌های شریف و عفیفه ایران در هر صحنه‌ای، منحصر به بیست و دوم بهمن نبوده است، در هر صحنه ای که لازم بوده است، آنها تشریف می‌آورند و بالاخره دشمن پر ادعا را شکست می‌دهند، تمامی آنها چندصد نفر هستند؟ آنها می‌خواهند قانون دین و کشور را تغییر بدهید که مثلا اربابش فرانسه و آمریکا نمی‌پذیرد، اما هرگاه تعداد کم آنها خواستند که عرض اندام کنند خیابان‌های این کشور پر از زن‌های شایسته و محجبه شد که نه تنها آنها بلکه اربابانشان…، این کار خدا و مردم است اما ما که بنده از همه ضعیف تر هستم و شرمنده کاری نکردیم، بنشینید طرح بدهید کارشناسی شده و علمی باشد، موثر باشد، بهانه دست دشمن ندهد، و این کار شدنی است، اینکه الحمدلله امروز به برکت خون شهداء و انقلاب بالاخره آثار وضعی دارد، آثار وضعی آن همین است که الحمد لله نسل آینده هم، روزه اولی‌ها، جشن تکلیف‌ها می‌رساند که بسیار آمادگی خوبی دارند که انها از شر دشمن حفظ شوند، از اینکه وقت عزیز شما طلاب و اساتید محترم را گرفتم معذرت می‌خواهم، ثبتکم الله بالقول الثابت فی الحیاۀ الدنیا و فی الاخره.
۱۴/۰۲/۱۴۰۲
[۱] نهج البلاغه، حکمت۸۱
[۲] سوره مبارکه تحریم آیه ۱۰
[۳] همان، آیه ۱۱
[۴] الکافي , جلد۵ , صفحه۵۹
[۵] همان
[۶] همان
[۷] همان
[۸] همان
[۹] همان
[۱۰] سوره مبارکه بقره آیه ۱۲۰